De 43e editie van de Duitse Kirchentag werd eind juni in Dortmund afgesloten in een voetbalstadion. Ds. Jan Fischer uit Emmen was er vier dagen bij.
Vanuit het station van Dortmund gaan we woensdag- middag met velen op pad naar een van de drie openingsdiensten van de Kirchentag. En wie schetst onze verbazing: daar waar normaliter het verkeer dwars door de stad bruist, op de drukste kruising van Dortmund, is een groot podium opgebouwd en wordt muziek gemaakt.
Geen auto’s dus en geen lawaai, maar bidden, zingen en stilte. We vieren een dienst midden op straat, samen met zo’n twintigduizend anderen, jong en oud met elkaar. Het is prachtig weer, bijna te warm, maar het dreigende onweer komt pas later op de avond.
Indrukwekkend is het om dan met z’n allen te zingen: ‘Es ist gut, dass du da bist, es ist gut’. Een lied dat gaat over ons vertrouwen op God ondanks twijfels en vragen in het leven. En ‘vertrouwen’ is het woord dat als een rode draad niet alleen door de openingsdienst loopt, maar door alle dagen in Dortmund.
Vanuit het station van Dortmund gaan we woensdag- middag met velen op pad naar een van de drie openingsdiensten van de Kirchentag. En wie schetst onze verbazing: daar waar normaliter het verkeer dwars door de stad bruist, op de drukste kruising van Dortmund, is een groot podium opgebouwd en wordt muziek gemaakt.
Geen auto’s dus en geen lawaai, maar bidden, zingen en stilte. We vieren een dienst midden op straat, samen met zo’n twintigduizend anderen, jong en oud met elkaar. Het is prachtig weer, bijna te warm, maar het dreigende onweer komt pas later op de avond.
Indrukwekkend is het om dan met z’n allen te zingen: ‘Es ist gut, dass du da bist, es ist gut’. Een lied dat gaat over ons vertrouwen op God ondanks twijfels en vragen in het leven. En ‘vertrouwen’ is het woord dat als een rode draad niet alleen door de openingsdienst loopt, maar door alle dagen in Dortmund.
Aansluitend na de dienst is er de ‘Abend der Begegnung’, een avond waarop de bezoekers van de Kirchentag elkaar, de inwoners van Dortmund en de regio Westfalen kunnen ontmoeten, met elkaar eten en drinken en het leven vieren. Met de avondzegen gaan we uit elkaar, nieuwsgierig naar de komende dagen.
Het is mooi om weer bij de Kirchentag te zijn. Om samen met zo velen te luisteren, te zingen en te bidden, maar ook met elkaar te discussiëren over belangrijke onderwerpen van onze tijd. Daarbij gaat het om vragen van ons geloof en kerk-zijn, zoals gemeenteopbouw, liturgie, de dialoog tussen joden en christenen om maar iets te noemen. Maar ook over belangrijke onderwerpen die in onze samenleving een grote rol spelen, zoals de klimaatverandering, het redden van vluchtelingen uit de Middellandse Zee, de gevolgen van de verdere digitalisering voor onze samenleving, de strijd tegen het weer toenemende antisemitisme en nationalisme.
Een breed palet aan onderwerpen waaruit de circa 120.000 deelnemers kunnen kiezen, verpakt in meer dan tweeduizend programma- onderdelen. Het is indrukwekkend om te zien hoeveel vooraanstaande mensen uit de Duitse politiek en economie bereid zijn om mee te werken aan de Kirchentag in lezingen, Bijbelstudies en discussierondes: bondspresident Frank-Walter Steinmeier voorop, bondskanselier Angela Merkel en verschillende ministers uit haar kabinet.
Wat mij opvalt is dat er in gesprekken goed naar elkaar wordt geluisterd. Met respect voor elkaars mening en zoekend naar oplossingen.
Voor mij persoonlijk is altijd weer het uur Bijbelstudie aan het begin van elke dag van de conferentie heel belangrijk. Dit jaar denken we na over teksten die allemaal te maken hebben met ons vertrouwen, dat zo vaak in het leven op de proef wordt gesteld. Het gaat achtereenvolgens over Job die alles kwijtraakt dat hem dierbaar is, over Abraham die zijn zoon Isaak moet offeren en over Jezus die gezalfd wordt door een onbekende vrouw. Alle drie teksten die enerzijds vragen oproepen, maar anderzijds ook willen bemoedigen om het vertrouwen niet los te laten - ondanks tegenslagen.
Avondmaal
Op de vrijdagavond wordt op de Kirchentag traditioneel met elkaar het Avondmaal gevierd, wederom in veel kerkgebouwen en op pleinen in de hele stad en in de regio, samen met de gastgebers. Mijn vrouw en ik zijn als deelnemers uit Nederland uitgenodigd om bij een viering met internationale gasten aan te schuiven.
Er zijn trouwens zo’n vijfduizend mensen uit de wereldwijde oecumene op de Kirchentag aanwezig. Het wordt een prachtige viering met mensen uit alle windstreken, midden op een plein in Dortmund. In de liturgie doen mensen uit Polen, Hongarije, Ethiopië̈, Iran en natuurlijk Duitsland mee, ieder in de eigen taal en ook zonder alles te kunnen verstaan begrijpen we elkaar als mensen die over de hele wereld verbonden zijn door ons geloof in die éne Heer.
Het is ontroerend om dit mee te mogen maken en geeft ons vertrouwen. We zijn als gelovigen niet alleen, maar wereldwijd met elkaar verbonden. Mooi is dat!
Natuurlijk kun je als enkeling slechts een klein deel van het brede en volle programma van een Kirchentag meemaken. Maar je bent er eigenlijk niet geweest als je niet de ‘Markt der Möglichkeiten’ hebt gezien en geproefd. Dit is een markt - ofwel een soort beurs - waar kerkelijke organisaties, politieke groeperingen, zorginstellingen, reisorganisaties zich presenteren en de bezoekers graag van informatie voorzien over hun werk. Een markt niet om letterlijk boodschappen te doen, maar om zich te oriënteren op het veelvuldig aanbod dat er is. Prachtig om er rond te snuffelen en nieuwe contacten op te doen.
Moe, maar voldaan keren we huiswaarts, met een gesterkt vertrouwen. We kijken uit naar de volgende Kirchentag, 2021 in Frank- furt en dan oecumenisch. Dat belooft wat!
Het is mooi om weer bij de Kirchentag te zijn. Om samen met zo velen te luisteren, te zingen en te bidden, maar ook met elkaar te discussiëren over belangrijke onderwerpen van onze tijd. Daarbij gaat het om vragen van ons geloof en kerk-zijn, zoals gemeenteopbouw, liturgie, de dialoog tussen joden en christenen om maar iets te noemen. Maar ook over belangrijke onderwerpen die in onze samenleving een grote rol spelen, zoals de klimaatverandering, het redden van vluchtelingen uit de Middellandse Zee, de gevolgen van de verdere digitalisering voor onze samenleving, de strijd tegen het weer toenemende antisemitisme en nationalisme.
Een breed palet aan onderwerpen waaruit de circa 120.000 deelnemers kunnen kiezen, verpakt in meer dan tweeduizend programma- onderdelen. Het is indrukwekkend om te zien hoeveel vooraanstaande mensen uit de Duitse politiek en economie bereid zijn om mee te werken aan de Kirchentag in lezingen, Bijbelstudies en discussierondes: bondspresident Frank-Walter Steinmeier voorop, bondskanselier Angela Merkel en verschillende ministers uit haar kabinet.
Wat mij opvalt is dat er in gesprekken goed naar elkaar wordt geluisterd. Met respect voor elkaars mening en zoekend naar oplossingen.
Voor mij persoonlijk is altijd weer het uur Bijbelstudie aan het begin van elke dag van de conferentie heel belangrijk. Dit jaar denken we na over teksten die allemaal te maken hebben met ons vertrouwen, dat zo vaak in het leven op de proef wordt gesteld. Het gaat achtereenvolgens over Job die alles kwijtraakt dat hem dierbaar is, over Abraham die zijn zoon Isaak moet offeren en over Jezus die gezalfd wordt door een onbekende vrouw. Alle drie teksten die enerzijds vragen oproepen, maar anderzijds ook willen bemoedigen om het vertrouwen niet los te laten - ondanks tegenslagen.
Avondmaal
Op de vrijdagavond wordt op de Kirchentag traditioneel met elkaar het Avondmaal gevierd, wederom in veel kerkgebouwen en op pleinen in de hele stad en in de regio, samen met de gastgebers. Mijn vrouw en ik zijn als deelnemers uit Nederland uitgenodigd om bij een viering met internationale gasten aan te schuiven.
Er zijn trouwens zo’n vijfduizend mensen uit de wereldwijde oecumene op de Kirchentag aanwezig. Het wordt een prachtige viering met mensen uit alle windstreken, midden op een plein in Dortmund. In de liturgie doen mensen uit Polen, Hongarije, Ethiopië̈, Iran en natuurlijk Duitsland mee, ieder in de eigen taal en ook zonder alles te kunnen verstaan begrijpen we elkaar als mensen die over de hele wereld verbonden zijn door ons geloof in die éne Heer.
Het is ontroerend om dit mee te mogen maken en geeft ons vertrouwen. We zijn als gelovigen niet alleen, maar wereldwijd met elkaar verbonden. Mooi is dat!
Natuurlijk kun je als enkeling slechts een klein deel van het brede en volle programma van een Kirchentag meemaken. Maar je bent er eigenlijk niet geweest als je niet de ‘Markt der Möglichkeiten’ hebt gezien en geproefd. Dit is een markt - ofwel een soort beurs - waar kerkelijke organisaties, politieke groeperingen, zorginstellingen, reisorganisaties zich presenteren en de bezoekers graag van informatie voorzien over hun werk. Een markt niet om letterlijk boodschappen te doen, maar om zich te oriënteren op het veelvuldig aanbod dat er is. Prachtig om er rond te snuffelen en nieuwe contacten op te doen.
Moe, maar voldaan keren we huiswaarts, met een gesterkt vertrouwen. We kijken uit naar de volgende Kirchentag, 2021 in Frank- furt en dan oecumenisch. Dat belooft wat!